16 верасня ля сцен Нацыянальнай бібліятэкі Рэспублікі Беларусь адбыўся заключны канцэрт агульнарэспубліканскай акцыі «Харавое веча», арганізаваны Міністэрствам культуры Рэспублікі Беларусь і Мінскім гарадскім выканаўчым камітэтам. Мэта свята – прадставіць нацыянальную культуру скрозь прызму часу, паказаць песенную спадчыну беларускага народа. У канцэрце прынялі ўдзел 78 вядучых прафесійных, аматарскіх, дзіцячых і студэнцкіх харавых калектываў з розных рэгіёнаў краіны; больш за 2 тысячы спевакоў сабраліся разам, каб саткаць сваімі галасамі грандыёзнае агульнае музычнае палатно.
Сёлета “Харавое веча” праводзілася пры садзейнічанні Спецыяльнага фонду Прэзідэнта па падтрымцы культуры і мастацтва. Са словамі прывітання да ўдзельнікаў і гледачоў харавога свята звярнуліся першы намеснік Міністра культуры Рэспублікі Беларусь І.У. Дрыга, намеснік старшыні Мінскага гарадскога выканаўчага камітэта І.В. Юркевіч і начальнік упраўлення выхаваўчай і ідэалагічнай работы Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь А.М. Мацюшонак.
Заключнаму этапу акцыі ў Мінску папярэднічалі мерапрыемствы, якія прайшлі ў маі ў Брэсце, Маладзечне, Магілёве, Віцебску, Мінску і Гомелі. У гэтых гарадах адбыліся серыі канцэртаў Нацыянальнага акадэмічнага народнага хору імя Г.Цітовіча, а таксама майстар-класы народнага артыста Беларусі прафесара Міхаіла Дрынеўскага і ініцыятара акцыі, дацэнта кафедры харавога дырыжыравання Беларускай дзяржаўнай акадэміі музыкі Тамары Слабодчыкавай.
Праграма гала-канцэрта ахоплівала музычна-песенную культуру Беларусі, пачынаючы з XVI стагоддзя да твораў сучасных беларускіх кампазітараў. Абрамленнем гала-канцэрта сталі песні кампазітара Уладзіміра Алоўнікава. Адкрыўся канцэрт гімнам гораду, яго 950-гадоваму юбілею – «Песняй пра Мінск», дырыжор – Аляксей Снітко. Асноўная ідэя гала-канцэрта сугучна вершам беларускага песняра Янкі Купалы «Ад прадзедаў спакон вякоў нам засталася спадчына …”: спадчына ў розныя перыяды жыцця дзяржавы, як напамін кожнаму з нас зберагчы і прымножыць скарб, пакінуты мінулымі пакаленнямі. Гэты заклік прагучаў ва ўвесь голас у выкананні песні І. Лучанка на сл. Я. Купалы «Спадчына» (дырыжор – Наталля Міхайлава).
«Падарожжа ў часе» па старонках гісторыі краіны ахапіла:эпоху Рэнесанса і ранняга барока (кант «Успамажы, Божа»), падзеі на рубяжы XVIII – XIX стагоддзяў (Паланэз М.-К. Агінскага “Развітанне з Радзімай”),пачатак XX стагоддзя і выхад на вялікую сцэну народных песень, упершыню прадстаўленых у п’есе Янкі Купалы «Паўлінка” (“Што за месяц, што за ясны”, «Як правёў мяне Цімох»). Тэма рэвалюцыі загучала ў маршы з “Патэтычнай араторыі” Георгія Свірыдава; аб рамантыцы былых часоў, чырвоным сцягу і белым ветразі, гераізме салдат у гады Вялікай Айчыннай вайны спявалі тысячы хлапечых галасоў зводнага хору. Тэма Вялікай Айчыннай вайны, падполля, памяці знайшла свой працяг у песні Марыны з кінафільма “Гадзіннік спыніўся апоўначы” – дырыжор Іна Маргачова, “Беларусь партызанская” – дырыжор Міхаіл Дрынеўскі, “Салаўі” – дырыжор Аляксей Снітко.
Гістарычны калейдаскоп пасляваенных падзей, палёту чалавека ў космас, інтанацый народных песень на сучасным этапе (“Радзіма чуе” Д. Шастаковіча – дырыжор Інэса Бадзяка, “Вяснянка” А. Мдзівані – дырыжор Тамара Слабодчыкава, “Белавежская пушча” А. Пахмутавай – дырыжор Наталля Суханова, “Саўка ды Грышка” – дырыжор Вольга Крыпец) завяршыўся апафеозам патрыятызму – заключнай песняй У. Алоўнікава «Радзіма мая дарагая», якой дырыжыраваў галоўны хормайстар гала-канцэрта Міхаіл Дрынеўскі. Песня прагучала ў выкананні зводнага хору ўдзельнікаў канцэрта і сімфанічнага аркестра Нацыянальнай тэлерадыёкампаніі Рэспублікі Беларусь, дырыжор Вячаслаў Чарнуха-Воліч.
Многія песенна-харавыя шэдэўры беларускай, рускай і савецкай музыкі былі вядомыя і любімыя шырокай аўдыторыі слухачоў: «Ой, пры лужку» (з кінафільма «Вяселле ў Малінаўцы»); песні ваенных гадоў, якія набылі статус народных – «Праводзіны» («Як родная мяне маці праводзіла»); «Салаўі», саліст Андрэй Мацюшонак, дырыжор Аляксей Снітко, «Нёман» (муз. Н.Сакалоўскага, сл. А.Астрэйкі) – гімн роднай зямлі, яе невычарпальнай жыватворнай сіле, якая перадавалася народу, саліст – Вячаслаў Міналькін, дырыжор Віталь Раўза. Гледачы свята спявалі гэтыя песні разам з харыстамі, кожны мог стаць яго саўдзельнікам.
Агульнарэспубліканская акцыя “Харавое веча” стартавала ў 2015 годзе. Тады яна праходзіла каля храма-помніка ў гонар Усіх Святых у Мінску, сабрала каля 2 тысяч удзельнікаў і завяршылася грандыёзным фінальным гала-канцэртам з урачыстай “Малітвай за Беларусь”. Відавочна, што сёлетняе свята атрымалася яшчэ больш велічным і масштабным. А значыць, традыцыя будзе працягвацца.
Наталля Кардашова